İngilizce öğrenenlerin karşılaştığı en temel konulardan biri, doğru ve etkili şekilde soru sormaktır. Özellikle bilgi almak amacıyla kullanılan Wh- soruları, günlük konuşmaların, sınavların ve yazılı metinlerin vazgeçilmez bir parçasıdır. Bu yazımızda “Wh- Soruları” konusunu en sade, anlaşılır ve detaylı haliyle ele alacak; örneklerle konuyu pekiştireceğiz.
Wh- Soruları Nedir?
Wh- soruları, İngilizcede soru sormak için kullanılan ve genellikle “w” ve “h” harfleriyle başlayan kelimelerle oluşturulan soru türleridir. Bu sorular, evet-hayır cevaplarından çok daha fazlasını hedefler: Bilgi, açıklama, neden-sonuç ilişkisi, yer, zaman, miktar ve kişiler hakkında detaylı bilgi edinmek için kullanılır.
Bu soru kelimeleri genellikle şu şekildedir:
-
What – Ne
-
Who – Kim
-
Where – Nerede
-
When – Ne zaman
-
Why – Neden
-
Which – Hangi
-
How – Nasıl
Bazı kaynaklarda “how much, how many, how long, how often” gibi ifadeler de Wh- soruları kapsamında değerlendirilir çünkü yapısal olarak benzer biçimde bilgi alma amacı taşırlar.
Wh- Soru Kelimelerinin Türkçe Anlamları ve Kullanım Alanları
1. What (Ne?)
Bir şeyin ne olduğunu sormak için kullanılır.
Örnek:
-
What is your name? → Adın ne?
-
What do you want to eat? → Ne yemek istiyorsun?
2. Who (Kim?)
Kişilerle ilgili bilgi almak için kullanılır.
Örnek:
-
Who is she? → O kim?
-
Who called you last night? → Dün gece seni kim aradı?
3. Where (Nerede?)
Bir olayın, nesnenin veya kişinin yerini sormak için kullanılır.
Örnek:
-
Where do you live? → Nerede yaşıyorsun?
-
Where is the nearest bank? → En yakın banka nerede?
4. When (Ne zaman?)
Zamanla ilgili bilgi almak için kullanılır.
Örnek:
-
When is your birthday? → Doğum günün ne zaman?
-
When did you arrive? → Ne zaman geldin?
5. Why (Neden?)
Bir olayın sebebini öğrenmek için kullanılır.
Örnek:
-
Why are you sad? → Neden üzgünsün?
-
Why did she leave? → Neden gitti?
6. Which (Hangi?)
Belirli seçenekler arasından seçim yapmak için kullanılır.
Örnek:
-
Which color do you prefer? → Hangi rengi tercih edersin?
-
Which book is yours? → Hangi kitap seninki?
7. How (Nasıl?)
Durum, yöntem, tarz hakkında bilgi almak için kullanılır.
Örnek:
-
How are you? → Nasılsın?
-
How did you do that? → Bunu nasıl yaptın?
“How” ile Genişleyen Soru Kalıpları
“How” kelimesi bazı ek ifadelerle birleştirilerek daha fazla detay sorulabilir:
1. How much (Ne kadar?) – Sayılamayan isimler için
-
How much water do you drink daily? → Günde ne kadar su içiyorsun?
2. How many (Kaç tane?) – Sayılabilen isimler için
-
How many books do you have? → Kaç tane kitabın var?
3. How long (Ne kadar süre?)
-
How long does it take to get there? → Oraya gitmek ne kadar sürer?
4. How often (Ne sıklıkla?)
-
How often do you exercise? → Ne sıklıkla egzersiz yaparsın?
5. How far (Ne kadar uzak?)
-
How far is your office? → Ofisin ne kadar uzakta?
Wh- Sorularının Yapısı
Genellikle Wh- sorularının yapısı şu şekildedir:
Wh- kelimesi + yardımcı fiil (do/does/did/is/are/was/were/have/has) + özne + fiil + diğer öğeler
Şimdiki Zaman (Present Simple):
-
What do you do? → Ne iş yapıyorsun?
-
Where does he work? → O nerede çalışıyor?
Geçmiş Zaman (Past Simple):
-
When did you leave? → Ne zaman ayrıldın?
-
Why did she cry? → Neden ağladı?
Şimdiki Zaman Süreklilik (Present Continuous):
-
What are you doing? → Ne yapıyorsun?
-
Why is he running? → Neden koşuyor?
Gelecek Zaman (Future Tense):
-
What will you do tomorrow? → Yarın ne yapacaksın?
-
Where will they go? → Onlar nereye gidecek?
Wh- Soruları ile İlgili Dikkat Edilmesi Gerekenler
-
Özneye göre yardımcı fiil değişir.
-
You → do / He-She-It → does
-
I/You/We/They → did / was / were gibi zamanlara göre farklılık gösterir.
-
-
“Who” sorularında bazen yardımcı fiile gerek kalmaz.
-
Who opened the door? → Kapıyı kim açtı? (özne zaten sorunun içinde)
-
-
“Which” sorularında sınırlı seçenekler belirtilmelidir.
-
Which do you prefer, tea or coffee? → Hangisini tercih edersin, çay mı kahve mi?
-
Wh- Sorularıyla İngilizce Konuşma Pratiği
Wh- soruları sayesinde daha doğal ve akıcı konuşmalar yapılabilir. İşte pratik yapmak için bazı öneriler:
-
Günlük konuşmalarda arkadaşınıza Wh- soruları sorun.
-
Aynanın karşısına geçip kendinize sorular sorun: “What are you doing today?”
-
Film ve dizilerde geçen Wh- sorularını not alın ve kendi cümlelerinizi kurmaya çalışın.
Pratik Sorular:
-
What do you usually do on weekends?
-
Where do you like to go on holiday?
-
Who is your favorite actor?
-
When do you wake up?
-
Why do you study English?
-
Which movie do you recommend?
-
How do you learn new vocabulary?
Wh- Soruları ile Sık Yapılan Hatalar
| Hatalı Kullanım | Doğru Kullanım |
|---|---|
| What you are doing? | What are you doing? |
| Where he lives? | Where does he live? |
| Why you didn’t come? | Why didn’t you come? |
| When do she leave? | When does she leave? |
İpucu: Cümlede zaman ve özneye göre yardımcı fiili doğru kullanmak gerekir.
Wh- Soruları ile Mini Test
-
___ is your favorite food?
-
___ do you live?
-
___ do you go to the gym?
-
___ book do you want to read?
-
___ are you smiling?
Cevaplar:
-
What
-
Where
-
How often
-
Which
-
Why
Wh- Sorularını Etkin Kullanmak Neden Önemli?
Wh- soruları, İngilizcede etkili iletişim kurmanın temel anahtarıdır. Sadece dil bilgisi açısından değil, sosyal ilişkilerde, iş görüşmelerinde, seyahatlerde, eğitimde ve daha birçok alanda doğru bilgiye ulaşmak için kullanılır. İngilizceyi öğrenirken bu sorulara hâkim olmak, sadece dil becerinizi değil, aynı zamanda özgüveninizi de artırır.

